Życiorys

Jan Paweł II, Karol Józef Wojtyła, ur. 18 V 1920, Wadowice, teolog i filozof, papież od 16 X 1978. Po maturze w Wadowicach studiował 1938–39 filologię pol. na Uniw. Jagiellońskim ; był aktorem (Studio 39, Teatr Rapsodyczny); podczas okupacji pracował fizycznie w kamieniołomach Zakładów Chemicznych Solvay w Krakowie (1940–44). W latach 1942–45 uczestniczył w tajnych kompletach Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego 1946 ukończył teologię i otrzymał święcenia kapłańskie (Kraków); studia teologiczne kontynuował na Angelicum w Rzymie pod kierunkiem R. Garrigou-Lagrange’a (doktorat Zagadnienie wiary w dziełach św. Jana od Krzyża 1948). Po powrocie do kraju pracował 1948–51 jako wikariusz w Niegowici k/Bochni i w Krakowie (duszpasterz akademicki w Krakowie). W 1953 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim (Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maxa Schelera, ). Od 1954 prowadził wykłady z teologii moralnej i historii doktryn etycznych na KUL (1956–78 kier. Katedry Etyki ). Uprawiał też twórczość literacką (pod pseudonimem Andrzej Jawień, Stanisław Andrzej Gruda, Piotr Jasień), silnie zintelektualizowaną, poświęconą zagadnieniom religijnym, narodowym, historycznym i etycznym, podejmującą dialog z tradycją polskiej literatury romantycznej i neoromantycznej; wiersze, dramaty, utrzymane w poetyce rapsodycznej: Brat naszego Boga (poświęcony życiu A. Chmielowskiego - Brata Alberta), Przed sklepem jubilera , Poezje i dramaty . W 1958 mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji. krakowskiej, a 30 XII 1963 — arcybiskupem metropolitą krakowskim. Uczestniczył w pracach Soboru Watykańskiego II (uważany za jednego z autorów konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes); od 1967 kardynał.

Jako Arcybiskup Krakowski dokonał reorganizacji struktur Archidiecezji, zreformował Kurię, zainicjował Synody: Archidiecezjalny i Metropolitalny. Popierał ruch ekumeniczny i dialog międzyreligijny (m.in. z Żydami); był mecenasem nauki i kultury oraz niekwestionowanym autorytetem moralnym dla wiernych i działaczy opozycji demokratycznej, której inicjatywy wspierał. Pełnił ważne funkcje w Kościele w Polsce (m.in. wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski) i w świecie (brał udział w przygotowaniu encykliki Pawła VI Humanae vitae; wielokrotnie wybierany do Rady Sekretariatu Synodu Biskupów).

16 X 1978 wybrany na Papieża (jako pierwszy od 455 lat papież spoza Italii), przyjął imię Jan Paweł II na znak pragnienia kontynuacji dziedzictwa 3 bezpośrednich poprzedników (Jana XXIII, Pawła VI i Jana Pawła I). W czasie jego pontyfikatu ogłoszono Katechizm Kościoła katolickiego (1992, wyd. pol. 1994), przeprowadzono reformę prawa kanonicznego (nowy kodeks prawa kanonicznego 1983 i kodeks kanonów Kościołów wsch.) i reorganizację Kurii Rzym., nastąpił proces umiędzynarodowienia kolegium kardynalskiego. Przyspieszenia nabrał dialog ekumeniczny (np. encyklika Ut unum sint) i międzyreligijny — papież, po raz pierwszy w dziejach, złożył wizytę w synagodze (1986) i w meczecie (2001);